Ngưng thở khi ngủ là một hội chứng nguy hiểm, đặc biệt là đối với những người sống chung với bệnh tiểu đường. Hội chứng này thường khó chẩn đoán. Hiểu được bệnh là yếu tố đầu tiên giúp “giải quyết” và điều trị hội chứng này.
1. Ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ là gì?
Ngừng thở tắc nghẽn khi ngủ (OSA) là tình trạng ngừng thở trong khoảng thời gian ít nhất 10 giây trong khi ngủ.
Ngừng thở khi ngủ là kết quả của việc các cơ phía sau cổ họng đóng một phần hoặc không thể mở hoàn toàn trong những khoảng thời gian khác nhau khi bạn ngủ.
Lý do khiến những lần ngừng thở này đáng lo ngại và phiền phức là nó có thể tạo ra sự thiếu oxy đáng kể trong máu. Từ đó dẫn đến một loạt các vấn đề nghiêm trọng khác.
2. Hậu quả chứng ngưng thở không được điều trị
- Ban ngày kiệt sức và mờ mắt
- Huyết áp cao
- Rối loạn nhịp tim
- Suy tim sung huyết
- Đau tim
- Đột quỵ
- Các vấn đề về trầm cảm và tâm trạng
- Các vấn đề về bộ nhớ
- Kháng insulin
- Tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2
- Lái xe buồn ngủ
Tắc nghẽn đường thở trong khi ngủ có thể xuất hiện ở trẻ em. Nhưng rất hiếm.
3. Mối liên hệ giữa ngưng thở khi ngủ và bệnh tiểu đường
Nghiên cứu đã chứng minh nhiều lần rằng OSA và bệnh tiểu đường có mối quan hệ không thể phủ nhận và thường được tìm thấy ở cùng một bệnh nhân.
3.1. Ngưng thở trong khi ngủ làm tăng lượng đường trong máu
OSA đã được phát hiện là làm tăng stress oxy hóa, viêm, rối loạn điều hòa nội tiết thần kinh và thay đổi cân bằng nội môi glucose.
Việc nhận biết sớm và điều trị OSA có thể được kỳ vọng sẽ cải thiện độ nhạy insulin và kiểm soát tình trạng tăng đường huyết ở nhiều bệnh nhân.
3.2. Ngưng thở trong khi ngủ liên quan tới kháng insulin và tiểu đường loại 2
Báo cáo năm 2018 của các chuyên gia Hoa Kỳ về OSA đã đánh giá tác động của nó và mối liên hệ với các tình trạng khác nhau.
Những bệnh nhân bị OSA có nguy cơ tăng huyết áp, kháng insulin , tiểu đường loại 2 , bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, rối loạn lipid máu và xơ vữa động mạch.
3.3. Ngưng thở khi ngủ làm tăng nguy cơ mắctiểu đường loại 2
Nghiên cứu năm 2017 từ các chuyên gia Đài Loan đã xác định rằng những bệnh nhân bị OSA có khả năng mắc bệnh tiểu đường loại 2 cao hơn so với người bình thường. Ngược lại, nghiên cứu cũng xác định rằng bệnh nhân tiểu đường loại 2 không nhất thiết sẽ mắc OSA.
OSA được coi là là tiền thân để phát triển bệnh tiểu đường loại 2, nhưng bệnh tiểu đường loại 2 không phải là tiền thân để phát triển OSA.
Bệnh nhân OSA có nhiều khả năng phát triển bệnh tiểu đường loại 2 hơn những người không mắc OSA. Trong khi hơn một nửa số bệnh nhân tiểu đường loại 2 bị OSA.
3.4. Bệnh nhân tiểu đường loại 1 có nguy cơ mắc OSA cao hơn
OSA xuất hiện ở 32% bệnh nhân có BMI bình thường, 60% bệnh nhân thừa cân và 61% bệnh nhân béo phì.
Ngoài ra, nghiên cứu cho thấy rằng bệnh nhân tiểu đường loại 1 và OSA có rất ít triệu chứng. Điều này làm cho việc phát hiện, chẩn đoán và điều trị trở nên khó khăn hơn.
Thoạt đầu, chứng ngưng thở khi ngủ nghe có vẻ không đáng báo động nhưng nó có thể tạo ra rất nhiều căng thẳng cho cơ thể và trong cuộc sống của bạn nếu không được điều trị.
4. Cách điều trị chứng ngưng thở khi ngủ
4.1. Thay đổi lối sống
Nếu chứng tắc nghẽn ở mức độ nhẹ, bạn chỉ cần thực hiện một số thay đổi đơn giản trong lối sống như:
- Giảm cân (giúp cổ họng thông thoáng bằng cách giảm áp lực lên cổ)
- Tránh rượu, bia, chất kích thích (chúng có thể làm giãn lưỡi, khiến lưỡi bị tụt trở lại và làm tắc nghẽn đường thở).
Bỏ thuốc lá cũng có thể hữu ích cũng như nằm nghiêng khi ngủ cũng có thể hữu ích.
4.2. Sử dụng máy thở áp lực dương liên tục (CPAP)
Thiết bị phổ biến nhất được sử dụng để điều trị chứng ngưng thở trong khi ngủ vừa hoặc nặng được gọi là máy CPAP.
Máy thổi khí vào cổ họng để giữ cho đường thở mở. Áp suất không khí được điều chỉnh vừa đủ để giữ cho cổ họng không bị đóng lại hoặc bị tắc nghẽn khi ngủ. Các nghiên cứu cho thấy liệu pháp CPAP đặc biệt quan trọng trong giai đoạn ngủ sâu.
Một nghiên cứu cho thấy rằng các đợt ngưng thở khi ngủ xảy ra trong giai đoạn chuyển động mắt nhanh (REM), thường xảy ra vào những giờ sáng sớm, có tác động bất lợi nhất đối với việc kiểm soát lượng đường trong máu lâu dài. Một nghiên cứu khác lại thấy đeo thiết bị CPAP trong 8 giờ có thể cải thiện lượng đường trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường ở những người bị tiền tiểu đường .
4.3. Cân nhắc việc phẫu thuật
Một số thủ thuật có thể điều chỉnh lại hàm dưới hoặc mở rộng đường thở bằng cách làm cứng, co lại hoặc loại bỏ các mô thừa trong cổ họng hoặc miệng. Những kỹ thuật này giúp mở rộng đường thở, giúp nó ít có khả năng bị xẹp và tắc nghẽn đường thở khi ngủ.
Nếu bạn bị bệnh tiểu đường loại 2, điều quan trọng là phải theo dõi các triệu chứng của chứng ngưng thở trong khi ngủ. Sau đó cần được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Sau khi làm như vậy, bạn có thể sẽ thấy lượng đường trong máu và chất lượng giấc ngủ được cải thiện.
Thêm vào đó, nếu bạn mắc bệnh tiểu đường loại 2, bạn sẽ dễ dàng kiểm soát nó hơn. Đặc biệt là khi loại bỏ các hormone căng thẳng gây ra bởi tình trạng thường xuyên bị gián đoạn giấc ngủ này.
Ngưng thở khi ngủ là tình trạng dễ bỏ sót và về lâu dài có thể khiến sức khỏe của bạn gặp nguy hiểm. Đừng ngần ngại đi kiểm tra nếu nghi ngờ bạn đang phải vật lộn với chứng bệnh gây tắc nghẽn đường thở này. Như vậy sẽ giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn. Hy vọng các thông tin trên hữu ích với bạn. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết.